Italijanske kompanije prisutne na ovom području biraju Bosnu i Hercegovinu zbog raznih prednosti koje nudi. Prije svega finansijska i monetarna stabilnost zemlje koju osigurava valutni odbor. Bankarski sistem, zasnovan na međunarodnim standardima i principima, jedan je od najorganizovanijih i najrazvijenijih sektora u zemlji; od 23 komercijalne banke, 15 je u stranom vlasništvu.
Ostale karakteristike koje Bosnu i Hercegovinu čine posebno privlačnom za italijanske kompanije su povoljan geografski položaj, blizina centralnoevropskih tržišta, pristup veoma velikom broju potrošača zahvaljujući učešću u raznim sporazumima o slobodnoj trgovini (CEFTA, EFTA i sporazum o slobodnoj trgovini sa Turskom) i o preferencijalnoj trgovini i istovremeno pristup kvalifikovanoj, ali jeftinoj radnoj snazi. Ostale prednosti koje nudi bosanskohercegovačko tržište odnose se na povoljan poreski režim uz nisko oporezivanje – stopa poreza na dodatu vrijednost (PDV) je jedinstvena i iznosi 17% – i mogućnost uspostavljanja “slobodnih zona”, gdje postoji potpuno oslobađanje od carine i PDV za dobra i opremu koja se koristi u proizvodnji, neprimjenjivanje ograničenja i privremenih mjera uvedenih državnim zakonom i oslobađanje od poreza, sa izuzetkom oporezivanja rada i socijalnih doprinosa. Zakon o politici direktnih stranih ulaganja u Bosni i Hercegovini garantuje stranim investitorima isti tretman kao i domaćim investitorima. Konačno, bosanskohercegovačka teritorija nudi jeftinu energiju – zahvaljujući obilju uglja i hidroelektrične energije – i dostupnosti prirodnih resursa.
Među sektorima koji tradicionalno pokreću lokalnu privredu su drvna (zemlju karakteriše pretežno planinska i brdska teritorija, 53% pokrivena šumama), metaloprerađivačka i automobilska industrija, tekstil, obuća i poljoprivredno-prehrambeni sektor. Transverzalno kroz ove sektore, Bosna i Hercegovina je poduzela proces modernizacije proizvodnih pogona koji otvara širok spektar mogućnosti za kompanije koje izvoze mašineriju i visoku tehnologiju. Ove prilike pronalaze prostor u kontekstu koji karakterišu decenije iskustva u ovim oblastima, solidnom reputacijom kao pouzdani dobavljači evropskih tržišta, kao što je njemačko ili italijansko tržište, i dostupnošću nedovoljno iskorišćenih resursa (prema FIPA-i, dobar dio poljoprivrednog zemljišta ostaje neobrađen). Ovi sektori također odgovaraju tradicionalnim vodećim područjima proizvodnje Made in Italy.
Obećavajući izgledi se razvijaju u energetskim sektorima, posebno u pogledu procesa dekarbonizacije i energetske tranzicije, životne sredine, razvoja novih digitalnih tehnologija i zdravstvenog i biomedicinskog sektora. Ove mogućnosti se stavljaju, posebno, u kontekst planova za jačanje energetske i putne infrastrukture, podrške energetskom sektoru i zelene tranzicije koju nudi EU i procesa privatizacije različitih sektora tercijarnog i poljoprivredno-prehrambenog sektora.
Specifičnosti bosanskohercegovačkog teritorija također pružaju mogućnosti u dva nišna sektora, kao što su prerada autohtonog ljekovitog bilja i proizvodnja i prerada sitnog voća, poput maline.
2021. godine osnovano je Udruženje italijanskih kompanija u Bosni i Hercegovini (AIIBH), udruženje po modelu privredne komore, čiji ciljevi uključuju promociju razmjena i kontakata između italijanskih kompanija prisutnih na teritoriji Bosne i Hercegovine i promociju saradnje sa lokalnim vlasti.
Počevši od 2023. godine, Cassa Depositi e Prestiti (CDP) i SIMEST otvorili su vlastite kancelarije u Beogradu, takođe nadležne za Bosnu i Hercegovinu, stavljajući na raspolaganje brojne alate za podršku italijanskim kompanijama.
KORISNI LINKOVI
Plan rasta EU za zapadni Balkan: https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/enlargement-policy/new-growth-plan-western-balkans_en
Berlinski proces: https://www.berlinprocess.de/
Zajedničko regionalno tržište: https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/enlargement-policy/policy-highlights/common-regional-market_en